Veel belangstellenden kwam uit de Bornsche Maten, de wijk die het dichtst bij het oude gemaal ligt. ,,Ze komen er heel vaak langs en hebben nu eindelijk de mogelijkheid om nu eens de binnenkant van het gebouwtje te bekijken”, vertelt Carel Peij. ,,En ook de kinderen zijn enthousiast en willen weten wat er precies gebeurde met ‘het watermachientje’ vroeger. Het gemaal werd gebruikt om water uit de Deurningerbeek te pompen voor het bleken en kleuren van textiel en is gebouwd in 1916.”
Oude pomp
Nu is er binnen nog een lege plek, maar daar komt binnenkort verandering in. ,,We zijn bezig om een oude pomp te krijgen die we kunnen plaatsen”, aldus Peter Welles van de Stichting Vrienden van het Spanjaardgemaal. ,,We zijn in gesprek met Oyfo in Hengelo die pompen hebben staan. Mooi dat we elkaar zo waarschijnlijk kunnen helpen om de historie levend te houden”, vindt hij. ,,Binnenkort starten we met de renovatie van het gebouw en de omgeving. We zoeken overigens nog vrijwilligers die verstand van zaken hebben. We zijn enthousiast, maar we zijn geen techneuten natuurlijk.”
We zoeken overigens nog vrijwilligers die verstand van zaken hebben. We zijn enthousiast, maar we zijn geen techneuten natuurlijk.Carel Peij, Vrijwilliger
Monumentenrun
Voor het eerst dit jaar was er een monumentenrun in Borne. Langs diverse monumenten in Zenderen, Hertme en Borne was een route uitgezet van 11 kilometer. Zo’n vijftig sportievelingen schreven zich in en combineerden sport en cultuur.
Normaal gesproken ga ik nooit naar de Open Monumentendag, maar al hardlopend is het echt een aanrader.Roberto Verleun, Deelnemer Monumentenrun
Roberto Verleun uit Hengelo was één van hen. ,,Super was het”, zegt hij met het zweet nog op zijn voorhoofd als hij bij het Bussemakerhuis aankomt. ,,Normaal gesproken ga ik nooit naar de Open Monumentendag, maar op deze manier is het echt een aanrader. Ik loop wel vaker in het buitengebied. Het is echt leuk om wat meer te weten over de boerderijen en de andere historische plekken waar je langsloopt. Ik weet zeker dat ik de volgende keer als ik erlangs loop met heel andere ogen kijk.”
Volgend jaar ook wandelen
,,Corona biedt ook perspectieven”, vindt Liesbeth Hassink, directeur. ,,Door zo’n run krijg je een heel ander publiek binnen. Misschien kunnen we volgend jaar naast de route voor de hardlopers ook wel een wandeling langs de monumenten uitzetten. Dan krijg je mensen die van cultuur houden ook nog eens in beweging; ik vind het een mooie combinatie.”
Deuren open en een garage sale
Ook bij het Dorset Mansion werd er gecombineerd: de deuren stonden wagenwijd open voor het publiek, maar er was ook een garage sale waar woonaccessoires verkocht werden. Op de eerste verdieping wacht medeorganisator van de Open Monumentendag Annemarie Haak op mensen die meer willen weten over het indrukwekkende pand, oorspronkelijk een villa voor Albert Spanjaard.
Koesteren
,,Het is in 1903 gebouwd. Na Spanjaard woonde er een huisarts, in 1930 werd het een gemeentehuis.” In 1993 kocht de familie Leurink het pand, eerst als dependance van een hotel en sinds 2000 als restaurant van Kitty Leurink en Willem Dankers. ,,Jammer dat het oude gevangenisje dat naast dit gebouw stond en de mooie tuin die tot aan De Bleek liep er niet meer is”, vindt Haak. ,,Maar gelukkig is er nog veel moois, waaronder dit pand waar ik zelf ooit nog getrouwd ben. Laten we dit soort Bornse historie met zijn allen blijven koesteren.”
(Bron: Tubantia 12-09-2020)